Hatırlarsınız, daha önce uçuş rötar tazminatı konusunda bilgilendirici bir yazı yazmıştım. Uçuş Rötarında Tazminat Almak adlı yazımdaki adımları izleyen onlarca kişi yaşadığı mağduriyetler sonucu tazminatlarını alabilmişti. Bu yazımda ise uçuş değişikliğinde tazminat nasıl alınır, onu anlatacağım.
Konu ile ilgili çektiğim bir video da var. Onu da izleyebilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=fqXM6GsUw9M
Kısaca, bu yazının konusu uçuş saati değişikliği yolcu hakları, uçuş değişikliğinde tazminat, Anadolu Jet / Thy uçuş iptali tazminat talebi,uçuş iptali yolcu hakları, uçuş değişikliğinde haklar ve tazminat başvurusu, uçuş değişikliği ve iptali ne zaman bildirilir ile gibi konular olacak.
Yazı İçeriği
- 1 Uçuş Değişikliğinde Yolcu Hakları
- 2 Uçuş Değişikliğinde Tazminat Tutarı
- 3 Uçuş Değişikliğinde Tazminat Almak
- 4 Uçuş Değişikliği ile İlgili Yaşadığım Olay
- 5 SHGM Yolcu Hakları Formu Nasıl Doldurulur ?
- 6 SHGM’ye Başvuru Yaptıktan Sonra Ne Yapmak Gerekir ?
- 7 Genel Değerlendirme ve Sonuç
- 8 Uçuş Değişikliğinde Tazminat İçin Örnek Metin
Uçuş Değişikliğinde Yolcu Hakları
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından belirlenmiş yolcu hakları kapsamında, uçuş saati ve tarihinde değişiklik yapılması durumunda yolcunun havayolu şirketlerine karşı birtakım hakları bulunmaktadır.
Uçuş tarife değişikliğinin olması bir bakıma eski uçuşun iptali anlamına da geliyor. Şimdi uçuş değişikliğinde haklar nelerdir, onlara bir bakalım.
Uçuş Değişikliğinde Bilgi Edinme Hakkı
Uçuşunuzda havayolu kaynaklı bir değişiklik olması durumunda, öncelikle havayolu şirketi yolcularını bu değişiklikten haberdar etmekle yükümlüdür.
✔️ Yolcular, planlanan hareket zamanından 14 gün ila 7 gün öncesinde bu değişiklikten haberdar edilmedikleri, kendilerine planlanan hareket saatinden en fazla 2 saat önce kalkışlarına ve son varış yerlerine planlanan varış saatinden en fazla 4 saat sonra ulaşmalarına olanak veren güzergah değişikliği teklif edilmediği sürece “tazminat alma hakkına sahiptir.”
✔️ Yolcular, planlanan hareket saatinden 7 günden kısa bir süre öncesinde bu değişiklikten haberdar edilmedikleri ve planlanan hareket saatinden en fazla 1 saat önce ayrılmalarına ve son varış yerlerine planlanan varış saatinden en fazla 2 saat sonra ulaşmalarına olanak veren güzergah değişikliği teklif edilmediği sürece “tazminat alma hakkına sahiptir.”
Bu değişiklik haberiyle birlikte yolculara alternatif seçenekler hakkında da bilgi verilmesi zorunludur.
Uçak Bilet, Ücretinin İadesi Hakkı
Havayolu şirketlerinin, uçuş değişikliklerinde yolculara yardım teklif etme yükümlülüğü bulunmaktadır. Yolcu ise bunlardan kendisine uygun gördüğünü seçme hakkına sahiptir. Aşağıda örneğini vereceğim şekilde, havayolu işletmesi hiçbir şekilde sizi, söz konusu seçimlik haklardan birini seçmeye zorlayamaz.
Uçuş Güzergahı Değişikliği Hakkı
Yolcu, uçuş saati değişikliği olması durumunda, kendisine uygun güzergah değişikliğinin (seyahat koşullarının benzer olması şartıyla) sağlanmasını havayolu şirketi tarafından talep edebilir.
Bu güzergah değişikliği en erken veya birkaç gün sonraki uçuş olabilir. Tabi aynı koltuğu alabilme durumu söz konusu değil. İstemediğiniz bir koltuk ise ve online olarak seçemiyorsanız, kontuara gittiğinizde görevliden talep edebilirsiniz.
Uçuş Değişikliğinde Tazminat Alma Hakkı
Yukarıda belirtilen koşullar dolayısıyla mağduriyet yaşamışsanız havayolu şirketinden değişen tutarlarda tazminat alma hakkınız bulunuyor. Bu tazminat nakit olarak, elektronik banka havalesi, banka ödeme emirleri veya banka çekleri ile ödenebilir. Siz istemediğiniz sürece, havayolu şirketi size seyahat çeki düzenlemekte ısrar edemez.
Uçuş Değişikliğinde Tazminat Tutarı
Yukarıda bahsettiğim durumların oluşması halinde yolcuların hak ettikleri tazminat tutarları aşağıdaki şekildedir. Tabi bu tazminatın alınabilmesi için SHGM’ye yaptığınız başvurunun olumlu sonuçlanması gerekmektedir.
✔️ İç hat uçuşlarında 100 Euro veya TL cinsinden karşılığı,
Dış hat uçuşlarda ise,
✔️ 1500 km veya daha kısa tüm uçuşlar için 250 Euro veya TL cinsinden karşılığı,
✔️ 1500 ile 3500 km arası uçuşlar için 400 Euro veya TL cinsinden karşılığı,
✔️ 3500 km daha uzun uçuşlar için 600 Euro veya Türk Lirası cinsinden karşılığı,
Uçuş Değişikliğinde Tazminat Almak
Belirtilen şartların havayolu şirketi tarafından ihlal edilmesi durumunda, uçuş değişikliğinde tazminat alabilmeniz için izlemeniz gereken adımlar şu şekilde :
1.ADIM : Başınızdan geçen olayı aynen, ilgili havayolunun web sayfasından kendilerine geribildirim/şikayet olarak yazın. Yazınızın sonuna da “mevzuatta belirtilen hak taleplerimin karşılanmasını, aksi takdirde yasal yollara başvuracağımı bildiririm.” şeklinde bir cümle ekleyin. Şikayetinizi yazıp gönderdikten sonra ekranda bir Takip Numarası görünecek. O numarayı bir yere kaydedin. Gerçi daha sonra size gelecek mailde de görünür ama siz yine de kaydedin.
Bundan sonra yapmanız gereken tek şey ise şikayetinize gelecek cevabı beklemek. Eğer gelen cevap talebinizi karşılamıyorsa ve şikayetinizin olumsuz olarak değerlendirildiği yazıyorsa zaman kaybetmeden 2. adıma geçiyoruz.
2.ADIM: Havayolu firmasından olumsuz yanıtı aldıktan sonra hemen http://yh.shgm.gov.tr/ adresine girin ve şikayet oluşturun. Uçuş değişikliği olması aynı zamanda orijinal uçuşunuzun iptal olduğu anlamına geldiği için siz başvuru konusunu “Uçuş İptali” olarak seçmelisiniz. Sonraki adımlarda ise uçuşunuzun detaylarını, kişisel bilgilerinizi ve mağduriyet yaşadığınız havayolu hakkındaki şikayetiniz ile ilgili kısımları doldurup formu gönderiyorsunuz ve arkanız yaslanıyorsunuz.
Uçuş Değişikliği ile İlgili Yaşadığım Olay
Öncelikle 9 Ekim 2020 tarihinde 140 TL değerinde, Sabiha Gökçen – Trabzon güzergahı için THY / Anadolu Jet üzerinden, 24 Ekim Cumartesi saat 13:00 kalkışlı ve 14:40 varışlı tek yön uçak bileti aldım.
Bileti aldıktan 4 gün sonra, yani 13 Ekim 2020 tarihinde uçuşun aynı gün 16:50 kalkış ve 18:30 varış şeklinde değiştirildiği bilgisi geldi. Bunun yanında ücretsiz değişiklik yapabileceğim bir hak da sunuldu. İşlerimi halledebilmem için öğlen vakti Trabzon’da olmam gerektiğinden uçuşumu 26 Ekim Pazartesi 11:20 kalkış ve 13:05 varış şeklinde aynı tarihte yeniden düzenledim.
Bu kez yeni biletimi düzenledikten 2 gün sonra, yani 15 Ekim 2020 tarihinde tarafıma yeni bir mail geldi. Bu mailde dalga geçer gibi uçuşumun yeniden değiştirildiği ve kalkış saatinin 16:20 olarak düzenlendiği yazıyordu. “Bu kadarı da fazla” deyip önce 28131 sayılı SHGM Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik‘e bir göz attım.
Mevzuata göre Anadolu Jet haklarımı şu şekilde ihlal ediyordu :
✔️ Bana gönderdikleri mailin tarihi 15 Ekim’di. Yani 26 Ekim’deki uçuşumdan 11 gün önce. Mevzuata göre eğer uçuşa 14 gün ila 7 gün arası bilgilendirme yapılıyorsa, değiştirdikleri uçuşun son varış yerine (Trabzon’a) planlanan uçuştan en fazla 4 saat sonra varması gerekiyordu. Benim durumunda planlanan varış 13:05 iken yeni uçuşta varış saati 18:00 olacaktı. Yani yaklaşık 5 saat sonra. Mevzuatta ise en fazla 4 saat sonra diyor. BİNGO !
Bunu tespit ettikten sonra Anadolu Jet websitesi üzerinden bir şikayet oluşturdum ve başımdan geçen durumu aynen aktardım, mevzuattan bahsedip tazminat hakkımı istedim.
Kuru bir özür ile belirli bir süre öncesinde değişiklik bilgisinin iletildiğini içeren ve konuyu kapatmaya çalışan bir cevap aldım. Her şey açıkça mevzuatta belirtilmişken buna inanmak salaklık olurdu.
SHGM Yolcu Hakları Formu Nasıl Doldurulur ?
1) Anadolu Jet tarafından gelen mailin akabinde hemen http://yh.shgm.gov.tr/ websitesine girdim ve şikayet oluşturdum. Uçuş değişikliğinin aynı zamanda orijinal uçuşun iptali anlamına gelmesinden dolayı başvuru konusunu “Uçuş İptali” olarak seçtim.
2) Sonrasında uçuş detayları kısmını doldurdum ve detaylar kısmına başımdan geçen olayı detaylarıyla yazdım. Alt kısımda belge ekleme kısmına da bana gelen maillerin ekran görüntüsünü ekledim.
3) Sonraki bölümde kişisel bilgilerimi girdim. Şikayet bilgileri kısmında ise “2 hafta ile 7 gün arasında” seçeneğini işaretledim. Yan taraftaki sebep kısmına da kısa bir değerlendirme yaptım.
4) Sayfanın alt kısmında da yine bizden detayları istiyor. Uçuş detayları kısmında yazdığım yazıyı biraz daha özetleyerek aşağıdaki şekilde bu kısma yazdım.
5) Son bölüm olan “Formu Gönder” alanında ise talep türünü “tazminat” olarak seçtim ve isteklerimi kısaca belirttim.
SHGM’ye Başvuru Yaptıktan Sonra Ne Yapmak Gerekir ?
Başvurumu tamamladıktan sonra beklemeye çekildim. Ve nihayet 3-4 hafta sonra SHGM tarafından başvurumun olumlu olarak değerlendirildiğini ve 100 Euro tazminat kazandığımı belirten bir mail geldi.
Ertesi gün ise Anadolu Jet, bana 923 TL değerinde 1 yıl içerisinde kullabileceğim seyahat çeki düzenlendiğini belirtilen bir mail yolladı. Mevzuata göre, havayolu firması yolcuyu seyahat çeki seçmesi yönünde zorlayamaz. Ben nakit olarak banka hesabıma para transferi istediğimi yeni bir talep açarak istedim.
Havayolu şirketleri Türk insanını salak yerine koymaya çok alışmış olacak ki, mevzuat kuralları gereği banka hesabına iade yapamayacaklarını bildirdiler. Daha sonra hemen yeni bir bildirimde bulundum ve mevzuatı kendilerinden daha iyi bildiğimi ve 3 gün içinde dönüş yapmazlarsa yeniden SHGM’ye şikayet edeceğimi yazdım.
Ve tam 3 gün sonra Anadolu Jet, kazandığım 100 Euro’yu banka hesabıma göndermek için benden IBAN bilgilerini içeren formu doldurmamı istedi. Hani gönderemiyordunuz ?
Genel Değerlendirme ve Sonuç
Sonuç olarak, forma Euro hesabımı yazmama rağmen 15 Aralık günü geldiğinde gelen giden bir para olmadı. Bu kez SHGM’yi telefonla aradım ve şikayet ettim. 15 dakika sonra THY Uçuş Eğitim Başkanlığı tarafından arandım. Bana TL gönderdikleri için paranın hesabıma geçmediğini söylediler. Açıkça IBAN formunda belliydi gerçi, ne kadar doğru bilmiyorum.
Israrla Euro gönderemeyeceklerini belirttiler, ben de süreç daha uzamasın diye mecbur TL hesabımı verdim. Tabi 1 hafta süreceğini belirttiler. Aslında 3 yıl önce Pegasus rötar tazminatı için bana Euro ödemesi yapmıştı. THY’nin neden bu kadar küçülebildiğini anlamış değilim.
Sonuç olarak, 22 Aralık 2020 itibariyle yani bugün, hak kazandığım 100 Euro tazminat banka hesabıma geçti. Daha doğrusu 923 TL gönderdiler.
Daha önceki yazımda da söylediğim gibi olay burada para değil. 100 Euro kimseyi zengin veya fakir yapmaz. Burada yaratmaya çalıştığım farkındalık, 21. yüzyıl Türkiyesi’nde maalesef artarak devam eden şekilde göz göre göre insanların haklarının yenmeye çalışılmasına karşı yasaların bize sunduğu haklarımızın gasp edilmesini engellemek.
Eminim ki, aynı uçakta olduğum yolcular arasında benden başka bu şekilde hakkını arayan olmamıştır. Bu tür girişimler artarsa, havayolu firmaları belki kendilerine daha çok çeki düzen verirler.
NOT: Eksik anlattığım veya sizin eklemek istediğiniz yerler var ise yorum kısmında detay verebilirsiniz.
Uçuş Değişikliğinde Tazminat İçin Örnek Metin
Açıkçası uçak değişikliğinde tazminat başvurusu yaparken resmi bir dilekçe gibi bir yazıya ihtiyacınız yok. Havayolu şirketine şikayet yazarken de öyle. Yine de, “Nasıl bir yazı yazmalıyız ?” diyen arkadaşlara faydalı olması için örnek bir metin paylaşayım.
Örneğin, mağduriyet konunuz uçuş rötarı ile ilgiliyse yazının ilgili kısımlarını ona göre değiştirip de kullanabilirsiniz.
…./…../….. tarih ve …. sefer sayılı İstanbul Sabiha Gökçen – ……….. seferi yolcusuydum. Uçağım benim dışımdaki sebeplerden dolayı iptal oldu. İptal bilgisi tarafıma 14 günden az bir süre kala verildi. Ayrıca planlanan varış noktasına 4 saatten fazla bir süre sonra varacak olmam sebebiyle varış noktamdaki planlamalarımın aksadı ve büyük bir mağduriyet yaşadım.
Yukarıda belirtilen sebeplerden dolayı, 03.12.2011 tarihli ve 28131 sayılı HAVAYOLU İLE SEYAHAT EDEN YOLCULARIN HAKLARINA DAİR YÖNETMELİK ile yürürlüğe giren ve uluslararası sivil havayolu taşımacılığı anlaşmaları hükümleri gereği uygulanması gereken tazminat ve hakların tarafıma teslimini talep ediyorum.
Zararlarımın ve mevzuattan doğan haklarımın 3 gün içerisinde tarafıma ödenmemesi durumunda yasal yollara başvuracağımı bildirmek isterim.
Saygılarımla,
…/…./……
Ad-Soyad
Seyahat fotoğraflarım ve videolarım için beni sosyal medya hesaplarımdan da takip edebilirsiniz.
INSTAGRAM : @seqununseyahatnamesi
Hocam allah razı olsun senden. Geçen yıl benim de İstanbul – Kayseri uçağım vardı. Havalimanındayken iptal haberi gelmişti. Senin yazın sayesinde ben de 100 Euro tazminat kazandım. Kayseri’ye yolun düşerse mutlaka haber et.
Rica ederim. İnsanlara faydalı olması için paylaşımlar yapmaya çalışıyorum. İnşallah gelirsem haber ederim.
Hocam shgm başvuru yapalı 2 hafta oldu. Hala bir haber yok ne yapmam lazım ?
Beklemekten başka bir çare yok. İstersen telefonla da arayıp başvurunu no.nu verip hızlandırmalarını isteyebilirsin. Ne kadar etkili olur orasını bilmiyorum. Bana da 4 hafta sonra cevap gelmişti.
Hocam merhabalar erzincandan adana arasi esenboga aktarmali bir ucusum vardi erzincandan hareket 5.45 di ama teknik arizadan dolayi ucak 8.30 da kalkti ve ankara adana arasida ucagi kacirdim hemen yenisini duzenlediler normalde ankara adana ucagim 9.05 di ama beni 11.35 gecirdiler bu durumda tazminat talebim varmi hocam
var hocam.
Merhaba
11 aralıkta Pegasus’la Almatı İstanbul uçuşum 7 buçuk saat rötar yaptı. Rötar sebebi olarak hava muhalefetini gösterdiler. Ama aynı saatte THY nin Almatı İstanbul seferi rötarsız gerçekleşti. Önce havayoluna başvurup olumsuz cevap aldım. Sonra SHGM başvurdum. Bugün gelen cevapta Danıştayın yürütmeyi durdurma kararından dolayı rötardan tazminat alamayacağım yazıyor başvurunuz olumsuz değerlendi diye. Gerçekten çok şaşkınım 7 buçuk saatlik bir rötar var. Sizce ne yapabilirim?
Merhaba,
Benzer olay benim de başıma geldi. Yine Sabiha Gökçen – Trabzon uçuşumda 2 saatten fazla rötar oldu ardından uçuş iptal edildi. Ama aynı saatlerde başka firmaların uçuşları oldu. Bana da hava muhalefeti gerekçesiyle olumsuz cevap verildi ama Danıştay ile ilgili bir ibare geçmedi. Bence yarın SHGM’yi bir de telefonla ara, derdini anlat. Gerekirse yeniden başvuru oluştur. Şu an tek seçeneğin bu gibi görünüyor.
Size SHGM den ilk başvuruda olumlu cevap mı geldi? Bir de bana SHGM den gelen cevapta Danıştayın durdurma kararından dolayı uçuş tehirlerine tazminat verilmiyor diyordu.
Şöyle oldu. Ben bileti THY’den almıştım ama yurtiçi uçuşları Anadolu Jet oluyor. Ben başvuruda THY’yi seçmiştim. Bana olumsuz cevap gelmiş ve sebebi de THY’yi seçmiş olmammış. Anadolu Jet olarak seçip yeniden başvuru yapmam gerektiği söylendi. Bunu saymazsak evet ilk başvurumda aldım diyebilirim. Başvurduktan 3-4 hafta sonra cevap gelmişti.